TERRORISMOAREN BIKTIMAK ETA BAKE ETA BIZIKIDETZAREN PLANA

2013-2016 eperako Bake eta Bizikidetzarako Planari, Eusko Jaurlaritzak egindakoari, alegazioak aurkezteko epea amaitu da orain dela gutxi. Talde politikoek, elkarteek eta gizarte zibilak berak aurkeztu ahal zituzten aipatutako alegazioak. Gizarte eta politika eragile gehienek euren iritzia esanez desadostasuna adierazi diote, neurri batean edo bestean eta zenbait arrazoi direla-eta, desakordio horri.

Plana, ondo egituratutako agiri bat da, eta prozesuan parte hartu duten guztiek barneratzeko moduko esparru bat sortzea du helburu. Baina, guztiek bat egin dezaten dokumentu malguegi eta orokorregia aurkezten saiatu dira horregatik, hain zuzen, entitate askok behin betiko bizikidetza eta bakea lortzeko ez dute tresna egokitzat jo.

Fernando Buesa Blanco Fundazioak planari bere ekarpenak aurkeztu dizkio. Horiek guztiak editorial honen behealdean ikus daitezke.

Gure ustez, planak oso hizkuntza konplexua du, kasu batzuetan eufemistikoa, eta akordioa bilatzeko helburuarekin abstraktuegia eta orokorregia da, ezen akordio hori oso irizpide etereoetan oinarrituz gero, derrigorrezkotzat jotzen ditugun zenbait konpromiso alde batean utz baitaitezke.

Terrorismoaren biktimen ikuspuntutik, euren kausa eta memoriarako, justiziarako eta egiarako duten eskubideak gehiago eta hobeto agertu beharko lirateke.

Gure ustez, bizikidetzarako akordioa ez da posible izango antolakunde demokratiko guztiek ezin ukatuzko eta onartutako eta gain hartutako irizpide etiko batzuk gain hartzen ez badituzte eta, gainera, horiekin bat egin beharko lukete orain arte jolas demokratikoaren arauak onartzen ez zituztenek.

Gainera, esplizituago esan beharko luke bizikidetza demokratiko osorako ezinbestekoak direla zuzenbidezko estatuaren printzipioak. Gure ustez, bizikidetzarako plan batek, une honetan, sendoago eskatu beharko luke ETAren desagerpena. Gainera, terrorismoa etika, gizarte eta politika mailan ez legitimotzat hartzea eta egindako kaltea onartzeko exijentzia, beharrezko helburuak dira oraindik ere.

Baina planak xedatutako helburu eta ekimen gehienekin ados gaude. Ondokoa kezkatzen gaitu: helburu bakoitza ekimenen bidez nola zehaztuko den.

Egin daitezkeen ekimenak abian jartzeko orduan ezadostasunak sortuko dira eta, gure ustez, azken urte hauetan dagoeneko lortutako oinarrizko adostasun etikoetatik abiatuta landu beharko genituzke ezadostasun horiek. Edozein modutan, Bake eta Bizikidetzaren Plana berriz planteatu beharko da, ezin ahaztuko irizpide eta balore etiko eta demokratikoak gain hartzeko konpromisotik abiatutako zenbait akordio xaxatzeko.

 2013-2016ko Bake eta Bizikidetzarako Planaren ekarpenak

Gernikako Bakearen Museoan “Giza Eskubideen aldeko Tira” biñeten aukeraketa ikus daiteke

2013ko martxora arte egongo da ikusgai Guda Zibilean bizkaitar herri honek jasan zuen bonbardaketari eskainitako museoan

Gernikako Bakearen Museoan 2014ko martxora arte “Giza Eskubideen aldeko tira” museo birtualaren biñeten aukeraketa bat egongo da ikusgai. Fernando Buesa Fundazioarena da aipatutako museo birtuala. Proiektu hau "Giza Eskubideen aldeko tira” nazioarteko lehiaketatik abiatuta sortu zen 2010ean, eta proiektu honen bidez Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren 30 artikuluak irudikatuko dira zenbait biñeta grafikoren bitartez. Museo honen helburua, Adierazpena modu erraz eta dibergigarrian ezagutzeko eta aztertzeko aukera ematea da. Hori dela-eta, bokazio hezitzaile argia du eta 12 eta 18 urte bitarteko gazteei zuzenduta dago, horren edukia barneratu eta euren bizitzetan aplikatu ahal dezaten.

Gernikako Bakearen Museoa Gernikako Museo gisa 1998. urtean sortu zuten; hiriaren historiari eta espainiar Guda Zibilean jasandako bonbardaketa ikaragarriari buruzkoa zen soilik. Urte batzuk igarota, egokitze-lan batzuei esker proiektu museografiko bat sortu zuten eta Espainiako lehen Bakearen Museo bihurtu zen. Museoak "bake kulturaren oinarrizko ideiak kontserbatu, erakutsi, zabaldu, ikertu eta bisitariak ideiotan heztea" du helburu, Museoaren eginbideak berak aipatutako moduan. Beraz, 2003an ateak berriz ireki zituenetik “sentitzeko eta bizitzeko eremu bihurtu da, historiak, hunkiberatasunarekin eta enpatiarekin batera, adiskidetzeko bidea zabalduko digun eszenatokia dugu, denon artean bakeari forma eman ahal izango diogula pentsatzeko eremua da”.

“Giza eskubideen aldeko tira" museo birtuala

Gernikako Bakearen Museoa

ETA-K ERASO GEHIAGO EGIN DITU MADRILEN (1985)

ETA banda terroristaren atentatuen kopuruak behera egin zuen baina atentatu horiek garrantzia gero eta handiagoa zen. Bonba-autoak lehergailu moduan erabiltzeko joera orokortu zen, batez ere Madrilen. Hiri horretan atentatu kopuru handia egin zuten. Aldi berean, GALekoek ETAren inguruarekin lotutako pertsonak erasotzeko ekintzak burutzen zituzten inolako bereizketarik gabe.

Modu horretan jasotzen jarraitu dugu Dokumentazio eta Ikerketa Zentro honetan, eta 1985. urtean guztira 44 atentatu gertatu zirela jaso dugu. Lan honen bitartez, terrorismoko biktimen oroimena osatuko eta igortzen lagunduko diguten agiri guztiak bildu eta zabaldu nahi ditugu.

Edozein erabiltzailek milatik gora dokumentu kontsultatu ahalko ditu. Zentroan baditugu bilduak dagoeneko ia 6.000 dokumentu, laster aukeratu eta argitaratuko ditugunak. Hemeroteka digital honetan dokumentu ugari daude, batzuk Zentroaren beraren ikerketaren emaitza eta beste batzuk aldiz beste erakunde batzuen ikerketaren fruitu edo hedabideetatik jasoak.

Une honetan lan horrekin jarraitzen dugu, Demokraziako lehen urteetako atentatuen gaineko datuak biltzen. Gure asmoa da ikerketa hori geure egunetaraino eramatea eta atentatu guztien datuak jasotzea.

 Erabilera gida

 El Museo de la Paz de Gernika acoge una muestra sobre la Declaración de Derechos Humanos
Deia 2013/09/24 

 Covite detalla en un mapa 600 asesinatos terroristas en Euskadi desde 1960
El País 2013/09/14 

"La socialización de la memoria contra ETA", M. Unzalu, C. Gorostiza eta A. Fernández
El Correo 2013/09/27

"Periodistas asesinados", José María Calleja
El Correo 2013/10/04