BIKTIMEN INGURUKO MEMORIA ETA BIKTIMA-ERAGILEAK DESLEGITIMATZEA

Gure Fundazioaren lanaren giltzarrietako bat, azken berrogeita hamar urteetan Euskadin bizi izan dugun terrorismoaren izuaren memoria, terrorismo horren ondoriozko biktimen inguruko memoria, iraunaraztea izan da.  Zenbait arrazoirengatik lan egin dugu eremu horretan.

Lehendabiziko arrazoietako bat ondokoa izan daiteke: uste dugulako memoria iraunaraztea dela hildakoei eman diezaiokegun ordain bakarra, lehendabiziko biktimei alegia, Joseba Arregi da horien adierazpena.  Eta horrez gain, uste dugulako ezin zaiela biktimei inolako ordainik eskaini beraien biktima-eragileak, hiltzaileak, deslegitimatzen ez baditugu.  Eta deslegitimatzea da gertatutakoa berriz gertatuko ez dela bermatzeko modu onenetako bat; terrorismoaren deslegitimazio etikoa, baina baita soziala eta politikoa ere.

4/2008 Legea, Terrorismoaren Biktimei Aitortu eta Erreparazioa Egitekoa —Eusko Legebiltzarrak aho batez onetsi zuen aipatutako lege hori—, memoria biktimen eta gizartearen eskubide bat dela xedatu du.  Hilketak, “etsaiarekin” amaitzeaz gain, beldurraren bidez gizarteak uko egin dezan ere lortu nahi du.  Eta legeak memoria eta biktimen esanahi politikoa batzen ditu, eta gure Fundazioak, Aldaketarekin batera, horren inguruko hausnarketa egin zuen 2004an. Esanahi politiko horrek ez du zerikusirik biktimek izan zezaketen aukera politikoarekin, baizik eta biktima-eragileen asmo politikoak markatuko du esanahi hori.  Eta Legeak berak definitu duen moduan, ETAren helburua terrorearen bidez proiektu politiko totalitario eta baztertzailea ezartzea zen.  Gure Zuzenbideko Estatuarekin amaitu nahi zuen proiektu horrek.

Eta memoriak lagundu beharko digu ETAk armekin lortu ez zuena armarik gabe lor dezala eragozten. Totalitarismoaren eta bazterketaren aurka, askatasuna eta Zuzenbideko Estatua aldeztuko ditugu.  Ezen, memoriaren beste arrazoi garrantzitsu bat Zuzenbideko Estatuaren oinarri diren baloreak eta printzipioak sustatzea baita.  ETAren asmoen alboan, desberdinen arteko askatasunaren eta bizikidetzaren baloreak sustatzea.  Beste modu batera esanda, zenbat eta gehiago deslegitimizatu ETA eta horren aldekoak, gehiago sustatuko ditugu balore demokratikoak.  Eta horrela bada, desberdinen arteko bizikidetzaren oinarri sendoak jarriko ditugu.

Memoria iraunaraztea izango da finkatu ahal izango dugun ardura-exijentzia bakarra indarreko legeriaren eraginpean ez dauden guztien kasuan.  Memoriaren zenbait tresna nola garatu diren ikusi dugu zuzenean eta erakundeei horiek sortzen lagundu diegu.  Terrorismoko biktimen memoriala gure fundazioak iradoki zien Diputatuen Kongresuko taldeei.  Ikusi izan dugu nola egin den azken hamar urte hauetan ondoko bi zutabeetan oinarrituta:  biktimen zentraltasuna eta alderdian aurreko gaia dela gain hartzea, nahiz eta gai politikoa izan, eta demokrata guztien arteko adostasunetik sortu behar zela.  Eta zer esan ez dakigula eta kezkatuta ikusi dugu memoriaren tresnen garapena geldialdi-egoeran daudela.  Eta, gure ustez, geldialdi horrek badu oinarrizko arrazoi bat, beste egoera-arrazoi batzuekin batera:  alderdien aurreko izaera ahaztu dugu, tresna horiek sortu eta abian jartzeko orduan nagusi izan zen izaera, alegia.

Azaroaren 21 eta 22an burutuko ditugun jardunaldiek, memoriaren garrantziari buruz eta hainbat tresnaren bitartez hori oinari sendoekin garatzeak duen garrantziari buruz hausnarketa egitea dute helburu.

XI. FERNANDO BUESA MINTEGIA

"OROIMEN POLITIKAK: ZER, NOLA ETA ZERTARAKO GOGORATU"

Fundación Fernando Buesa Blanco Fundazioak eta "Valentín de Foronda" Gizarte Historiarako Institutuak antolatu dute

Terrorismorik gabeko etapa berri honetan, gertatu zenari buruzko kontaketa egiten ahaleginduko gara; horrela bada, denon memoria anitz, partekatu eta adostua egin nahi dugu, manipulaziorik gabeko konplexutasunetik abiatuta. Oroimena, terrorismoaren biktimek jasan dituzten bidegabekeriak eta sufrimenduen onarpen sozial eta politikoa da.  Hilketak, bahiketak, mehatxuak, estortsioak, errugabe anitzen zauriak egiaztatzea da.  

Oroimen horrek, askatasunean eta ikuspegi integratzailean oinarrituko den bizikidetza demokratiko osoa sortzen lagunduko beharko du.  Oroimena ezinbesteko elementua da terrorismoaren deslegitimazio etiko, sozial eta politikoa lortzeko, baita Zuzenbideko Estatuaren printzipioak eta baloreak indartzeko ere, gure askatasunen bermatzailea baita.  

Mintegi honetan, “oroimen politikekin" lotura duten pertsona eta aditu batzuen ekarpenak ezagutuko ditugu; helburua, zer oroimen motan ahi dugun zehaztea eta ardura politiko eta sozialaren inguruan proposamen etiko bat egin eta garatzeko zer tresna behar ditugun jakitea da.  

Mintegiaren egitaraua

----------------------------------------------------------------------------------------

Izena emateko eta bertaratuko zaretela adierazteko:

Mintegia doan da baina izena eman behar da. Horretarako ondoko helbide elektronikora izena, abizenak eta helbide elektronikoa adierazi: info@fundacionfernandobuesa.com

Argibide gehiago hemen:945 234 047 edo www.fundacionfernandobuesa.com

-----------------------------------------------------------------------------------------

ETA-K MADRILEN INPAKTUA SORTU NAHI DU (1986)

 Erabilera gida

 Fundación Fernando Buesa cree que el Plan de Paz debe exigir "de manera más rotunda la desaparición de ETA"
Europa Press 10/10/2013 

 El perdón de un crimen imperdonable
El País 2013/10/26

 La Fundación Buesa no se manifestará aunque comparte el dolor de las víctimas
El País 2013/10/25 

Entrevista a Sara Buesa en Araba Gaur
Radio Vitoria 2013/10/31

"La Ley no tolera atajos ", J.M. Ruiz Soroa
El País 2013/10/26

"¿Estado de derecho a la carta? ", de Tomás S. Vives
El País 2013/10/04